Sivrisineksiz Bir Dünya Nasıl Olur?

Yaz aylarının baş düşmanı; Sivrisinekler…

Ah o kulak dibinde vız vız ötmeleri, uyku uyutmayan kaşıntılara sebep olmaları yetmezmiş gibi sıtma, sarı humma, deng ateşi gibi Dünya’nın en ölümcül hastalıklarının taşıyıcısılarıdırlar bir de… Hatta Dünya üzerinde insanlara bugüne kadar en fazla ölüm getiren canlı sivrisineklerdir!

Sivrisineksiz Hayat Nasıl Olurdu

Yaklaşık 3.500 adet isimlendirilmiş sivrisinek türü mevcuttur. Aşağı yukarı her kıta ve habitatta yaşarlar ve çok sayıda ekosistemde önemli işlevlere sahiptirler.

“ Sivrisinekler gezegenimizde 100 milyon seneden fazla bir zamandır varlar ve birçok türle beraber evrim geçirdiler. Bir sivrisinek türünün silinmesi, geriye avcısı olmayan bir yırtıcı hayvan veya tozlaştırıcısı olmayan bir bitkiyi bırakabilir. Yani dengeyi bozabilir.” Jittawadee Murphy

Larvaları

Sivrisinek larvaları su içinde yaşar ve bu aslında su ekosistemi için büyük bir önem arz eder. Larvalar su içindeki tek hücreli algler gibi parçacıkları filtreleyip yerler. Yani birçok balık normalde algleri doğrudan tüketemez; ancak sivrisinek larvalarının algleri yiyip kendi vücutlarında balıkların tüketebileceği besinlere dönüştürüyor olması, su ekosistemi için hayatidir. Bu sayede, hem sulardaki aşırı yosunlanma önlenir, hem de bu alglerle beslenen sivrisinek larvaları su içerisindeki birçok balığın yiyeceği sivrisinek larvaları içerisinde adeta “paketlenmiş” olur.

Besin Zinciri

Ee tabi bir de bu hayvanla beslenen canlıları da unutmamak lazım.Böcek, örümcek, semender, kertenkele ve kurbağanın pek çok türü, birincil besin kaynağını kaybederdi. Sivrisinekleri tüketen canlılar arasında çok fazla sayıda kuş ve yarasa da bulunmaktadır.

Ekoloji

Sivrisinekler, bir ren geyiği sürüsündeki her hayvandan günde yaklaşık 300 mililitre kadar kan alır. Ren geyiklerinin sivrisinek sürülerinden kaçmak için yollarında değişiklik yaptıkları bilinmektedir. Yani göç yolları değişirse; binlerce ren geyiğinin göç ettiği, toprağı ezdiği, liken yediği, kurtları beslediği ve çoğunlukla ekolojiyi değiştirdiği yerlerde olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir.

Sivrisineklerin yok edilmesinin en şiddetli etkisinin Arktik tundrasında yaşanacağı öngörülmektedir. Kanada’dan Rusya’ya kadar birçok ülkede görülen tundrada Aedes cinsi sivrisinekler öylesine sık bulunur ki, kimi zaman gökyüzünde koyu bulutlar oluşturacak kadar fazlalaşabilirler. Bu sıradışı fazlalıktaki sivrisineklerin yok edilmesi, bu coğrafi bölgelerde göç yolları bulunan kuşların %50 civarının önemli bir besin kaynağını yitirmesi anlamına gelecektir. Bu da, beklenmedik şekilde bazı kuş popülasyonlarını etkileyebilir ve zincirleme bir tepkiye neden olabilir.

Sivrisinek olmadan, binlerce bitki türü tozlayıcılarını kaybedebilir. Bunlardan en çarpıcısı, ‘ceratopogonidae’ türünün, kakao bitkisi gibi tropikal türlerin tozlaştırıcısı olmasıdır. Yani bu türün ortadan kalkması, çikolatasız bir dünya manasına gelebilir. Kızlar gerçekten bunu istiyor muyuz 😉

Olmasa da mı olur?

“Sivrisinekleri yok etmenin herhangi bir zarar vereceğini söylemek çok zor. Muhtemelen sadece ikincil veya yanal zararlar meydana gelecektir.”  Steven Juliano

Peki aslında o kadar zararı varken bu böcek ekoloğu adam neden böyle demiş?

Sivrisinekler kilit bir tür değildir. Ola ki sivrisinekleri bugün, sonsuza kadar yok edecek bir biyosilah geliştirebilseydik, muhtemelen sadece birkaç asır veya milenyum içerisinde ekosistemin tamamı yaralarını sararak normal şekilde yaşantılarını sürdürürdü. Şu anda elde var olan veriler ışığında, muhtemelen ekolojik denge geri döndürülemez yaralar almazdı. Hatta, bazı bilim insanlarına göre sivrisineksiz bir yaşam, ekosistem için belli başlı noktalarda faydalı bile olabilirdi!

“Sivrisineklerin doğada vazgeçilmez bir görevleri yoktur. Eğer ki onları yarın tamamen yok edecek olsaydık, ekosistemler şöyle bir aksardı ve hemen normale dönerdi. Tabii sivrisineklerin yerini onlardan çok daha iyi ya da çok daha kötü bir canlı alabilir; bunu da unutmamak gerekiyor.” Entomolog Joe Canlon

Tartışmalar hala devam ediyor kimisi gereksiz görürken kimisi ufak da olsa önemi olduğunu savunuyor. Aslında en önemli noktalardan biri de bu kadar sineği birden yok etmenin nasıl olacağını da bilen kimse yok!

Siz ne düşünüyorsunuz ?

Yoruma sinekler kalsın mı ya da ölsün mü hakkındaki fikirlerinizi bırakmanızı bekliyoruz. 🙂