HPCL Nedir?
Kromamotografi metotları arasında en yaygın başvurulanlardan biri olan “Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi” (HPLC)’dir. Bir karışımda bulunan bileşimlerin birbirinden ayrılması sırasında oldukça kolaylık sağlayan bu yöntem, uzun zamandır laboratuvarlarda kullanılmaktadır. Diğer kromatografi metotlarına nazaran birçok avantaja sahip olması, onun uygulama sahasını da genişletmektedir.
HPCL Nasıl Yapılır?
Örnek için spesifik kolon belirlenir. Tayini yapılacak olan bileşen bu kolon içinde tutunmalıdır. Durgun faz için belirlenen solüsyon, numune içerisinde ölçülecek bileşeni tutmalı ancak diğer bileşenlerin geçmesine izin vermelidir. Ölçümü yapılacak bileşen kolonda bulunurken diğer bileşenler atık bölümünden dışarı atılır. Ardından mobil faz solüsyonu verilerek, kolonda kalan ve ölçümü yapılacak olan bileşenin geçmesi sağlanır. Mobil fazın kör olarak tanıtılan dedektörden örnek ile beraber geçmesiyle okunmazken, kolonda tutulmuş olup mobil faz ile harekete geçen örneğin spektrofotometrik ölçümü yapılır. Ölçüm değerleri, örneğin belli konsantrasyonlarda vermiş olduğu absorbans değerleri ile elde edilen standart grafiği ile karşılaştırılarak, örneğin konsantrasyonu tayin edilmiş olunur.
HPCL’nin uygulanabilmesinin birincil şartı, enjeksiyon işlemi gerektirdiğinden dolayı, numunenin sıvı olmasıdır. Katı örnekler için ise durgun ve hareketli faza uygun olan solüsyonlar ile muamele edilerek deney için uygun hale getirilmesi birincil esastır. Uygun görüldüğünde katı örneklerden ekstraksiyon metotları ile de sıvı faz alınabilir. Metottaki ayırma işlemi; durgun faz ile hareketli faz arasındaki göçe bağlıdır.
HPLC Durgun Faz Nedir?
Kolon içinde sabit duran/hareket etmeyen fazdır. Örnek olarak C18 veya Slica verilebilir.
HPLC Hareketli Faz Nedir?
Numuneyi durgun faz üzerinde taşıyan fazdır.
Tipik bir HPLC cihazı 8 birimden meydana gelmektedir. Bu birimler;
- Çözücü tankı
- Numune giriş bölümü
- Pompa
- Kolon
- Dedektör
- Bağlantı tüpü
- Atık bölümü
- Bilgi işlemci (PC)
HPLC’nin Kullanım Alanları
- Polimerler
- Gıda analizleri
- Çevre analizleri
- İlaç formülasyonları
- Biyokimyasal analizler
HPLC’nin Avantajları Nelerdir?
- Doğruluk
- Tekrarlanabilirlik
- Geniş uygulama alanı
- Stabilite
- Kolay uygulanabilirlik
- Düşük enjeksiyon hacmi
- Yüksek hassasiyet
HPLC Sistem Türleri
İzokratik Sistem
Bu sistem türünde bir adet pompa ve bir adet çözücü kullanılır. Çözücü bir karışım olabilir. Çözücülerin polariteleri birbirinden farklı olmalıdır. Diğer türlere göre ayırma skalası dardır.
Düşük Basınçlı Gradient Sistem
Bu sistem türünde tek pompa kullanılmasına karşın, birbirinden farklı maksimum dört adet olacak şekilde çözücü kullanılır. Buradaki ayırma işlemi izokratik sisteme nazaran biraz daha kalitelidir.
Yüksek Basınçlı Gradient Sistem
Bu sistem türünde genellikle 2 veya 3 adet pompa ile birlikte polariteleri birbirinden önemli ölçüde farklı 2 ya da 3 mobil faz bulunur. Karışım işlemi pompadan sonra gerçekleştirilir.
