Dünya çapında milyonlarca insan, her yıl 250.000 ile 500.000 yeni vaka ile kronik omurilik yaralanmaları yaşamaktadır ve bunların çoğu araç çarpması veya düşmesinden kaynaklanmaktadır. En ciddi omurilik yaralanmaları kişinin tamamen felç olmasına neden olabilir. Bunun yanı sıra, omurilik yaralanmaları solunum yeteneğinde de aksaklılara sebep olabilmektedir. Nature Communications‘da yayınlanan ve çığır açabilecek nitelikte bir çalışma ile kronik yaralanmanın hayvan modellerinde, omurilik travmasının solunum ve uzuv işlevine olan uzun süreli yıkıcı etkilerinin tersine çevrilebileceğini yani tedavi edilebileceği ortaya koyuldu.
Omurilik Yaralanmaları Tedavi Edilebilir Mi?
Yapılan araştırma, hasar görmüş omurilikte, akson olarak adlandırılan uzantıları yeniden canlılığa kavuşturmaya yönelik, bazı özel sinir hücreleri türlerinin uyandırılmasına yardımcı olan bir tedavi yöntemini içeriyor. İkinci servikal vertebra olarak adlandırılan C2 bölgesinden yaralanan fareler, tedaviden sonra kesilen taraftaki tam diyafram ve kısmi ön ayak fonksiyonunu yeniden kazanabildi. Tedavinin iyileştirici etkileri, tedavi süresince düzenli olarak kontrol edildi.
Tedavinin İyileştirici Etkileri
Case Western Reserve Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde nörobilimler profesörü olan kıdemli yazar Jerry Silver, “İlk kez, hem solunum ve hem de kol fonksiyonunun yüksek servikal, kronik omurilik zedelenmesi ile indüklenen felç şeklinde kalıcı olarak restore edildi. Tam bir iyileşme, özellikle de solunum, bir kemirgen modelinde yakın bir yaşam süresi felcinden sonra hızla meydana gelmekte.” dedi. Tedavide; vücudun doğuştan gelen yeteneğini, yeni akson dallarını, yaralanmanın altında sağlam kalan bir alt hücre popülasyonundan yavaşça filizlendirmek için kullanıldı. Bu yeni dalların aktivitesi, proteoglikan adı verilen güçlü inhibe edici molekül ailesi tarafından gelmektedir. Said Silver, strateji, bir enzim olan kondroitinazın, enzim inhibitörü proteoglikan moleküllerini parçalayan basit, tek seferlik bir enjeksiyonunu kullandıklarını, enzim lezyonun kendisinin içinde değil, omurilikte aşağı doğru uygulandığını ve sinir hücrelerinin, diyaframa ve ön kollara gönderdiğini belirtti.
Spinal kord yaralanmasından hemen sonra tedavi edilen hayvanlarda, enzim sadece minimum düzeyde fonksiyonel iyileşme ile sinir büyümesini geri kazanmaya yardımcı oldu. Bununla birlikte, hasardan sonra uzun süre tedavi edilen hayvanlarda, enzimin terapötik etkileri dikkate değer ölçüde daha iyi olmuştur. Kronik olarak yaralanan sıçanlarda tedaviden bir hafta sonra, yeni sinir uzantıları, aylar boyunca sessiz kalan diyafram fonksiyonunu geri kazandırmayı başardı. Enzim ile kronik olarak tedavi edilen sıçanların %70’i aynı zamanda çevrelerini hareket ettirmek ve çevrelerini keşfetmek için ön ayaklarını kullanmaya başladı.
Kaynak ve İleri Okuma:
- https://www.sciencedaily.com/releases/2018/11/181127131559.htm
- Philippa M. Warren, Stephanie C. Steiger, Thomas E. Dick, Peter M. MacFarlane, Warren J. Alilain, Jerry Silver. Spinal kord yaralanmasından sonra solunumun hızlı ve sağlam restorasyonu . Doğa İletişimi , 2018; 9 (1) DOI: 10.1038 / s41467-018-06937-0
- Case Western Rezerv Üniversitesi