BilimGenelMakaleler

Embriyonik Gelişim

Google News Abone Ol

Döllenmeden sonra yaklaşık 24 saat sonra, oluşan zigot segmentasyon adı verilen bir süreçle bölünmeye başlar. 2-3 gün kadar sonra da, embriyo tipik olarak rahme 16 hücreden oluşan bir top halinde ulaşır. Döllenmeden yaklaşık 5 gün sonra seentasyonla, blastosist adı verilen, hücrelerden oluşmuş ortasında boşluk olan küre şekilli embriyonik evre oluşur.

İlk Üç Aylık Dönem

İnsanda gebelik, kolaylık amacıyla her biri üçer aydan oluşmuş üç tane döneme ayrılmıştır. İlk üç aylık dönem, hem anne hem de embriyo için en önemli değişikliklerin yer aldığı dönemdir. İmplantasyondan sonra, endometriyum blastosistin üzerini örtecek şekilde büyür. Embriyonun hücre ve dokuları, özelleşmiş vücut yapılarına dönüşmeye başlar.

Gelişimin ilk ayında embriyonun ikiye ayrılması, monozigotik (tek yumurta) ikizlerin meydana gelmesi ile sonuçlanır. Dizigotik (çift yumurta) ikizlerin oluşumu çok farklı bir yolla olur: Tek bir döngüde iki folikül olgunlaşır, her ikisi de birbirinden bağımsız olarak döllenerek genetiği farklı iki ayrı embriyo oluşturur.

İlk üç aylık dönem, önce organsız sonra vücut organlarının oluştuğu (organogenez) ana dönemdir. Bu dönemde embriyo, özellikle radyasyon ya da ilaçlara karşı çok duyarlı olup, doğumsal kusurlar oluşabilir. Sekiz haftalık olduğunda, bir yetişkinde ki tüm organlar tam gelişmemiş olarak yer almakta ve embriyoya artık fetüs denilmektedir. Kalp atımı 4. haftada başlar, kalp atışının duyulması 8-10 haftalıkken olasıdır. İlk 3 aylık dönemin sonunda fetüs iyi farklılaşmış olmasına karşın henüz sadece 5 santimetre boyundadır.

İkinci Üç Aylık Dönem

İki üç aylık dönemde, rahim gebeliği belli edecek ölçüde genişlemiştir. Fetüs 30 santimetre boya ulaşmış ve çok aktiftir. Anne, fetüsün hareketlerini iki üç aylık dönemin ilk ayında hissedebilir; bir iki ay sonra da fetüs hareketleri karın duvarından izlenebilir. hCG azalınca, hormon düzeyleri düşer; korpus luteum bozunur ve gebeliği sürdüren hormon olan progesteron üretimini tümüyle plesanta üstlenir.

Üçüncü Üç Aylık Dönem

Son 3 aylık dönemde fetüs, 3-4 kg ağırlığa ve 50 cm boya erişmiştir. Bulunduğu yeri iyice doldurduğundan hareketleri de azalmıştır. Fetüs büyüyüp etrafındaki rahim de genişledikçe, annenin karın içi organları baskı altında kalıp yer değiştirdiğinden, sık idrara çıkma ve bazı sindirim bozuklukları gözlenir.

Doğum, fetüs ve plasentayı vücudun dışına itme amaçlı bir dizi güçlü, ritmik rahim kasılmaları olan sancılarla başlar. Doğumun tipik olarak 3 aşaması vardır. İlk aşamada serviks incelir ve açılır. İkincisi, bebeğin dışarı çıkması ya da doğumdur. Son aşaması plasentanın dışarı atılmasıdır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir