Migren bireylerin günlük yaşantısını etkileyen çok yaygın, şiddetli nörolojik bir bozukluktur. Dünyadaki tüm kadınların yaklaşık % 18’ini ve erkeklerin % 6’sını etkiler. Çalışmalar migrenin genetik bir bozukluk olduğunu göstermiştir, ancak çevre, yaşam tarzı ve beslenme gibi faktörler migren atakları üzerinde büyük rol oynamaktadır.
Migren Tetikleyicileri
Yaygın olarak bildirilen migreni tetikleyen beslenme faktörleri;
- alkollü içecekler (şarap ve bira),
- turunçgiller,
- bazı süt ürünleri (eski peynir),
- yağlı ve kızarmış yiyecekler,
- çay, kahve, kola gibi kafeinli içecekler,
- yapay tatlandırıcılar(aspartam),
- nitrat-nitrit ve monosodyum glutamat gibi gıda katkı maddeleridir.
Migren atakları çoğu zaman birçok faktöre bağlı olabilir. Migreni beslenme dışında tetikleyen birçok faktör de vardır.
Bunlar;
- stres
- uykusuzluk
- gürültüye ve ışığa duyarlılık
- yeterli fiziksel aktiviteye sahip olmama gibi diyet dışı faktörlerdir.
Bu durumda, sadece bir besin değil, migren ataklarına hem beslenme hem de beslenme dışı faktörlerin birleşimi etki etmektedir. Ancak yukarıda saydığımız yiyeceklerin hepsi migrenli her bireyde migren ataklarını tetiklemeyebilir.
Migren Hastaları Beslenmelerinde Nelere Dikkat Etmeli?
Alkollü içecekler, turunçgiller, eski peynir, kürlenmiş etler, füme balık, maya özütü ve gıda katkı maddeleri gibi migren tetikleyiciler migrenli her bireyde ataklara neden olmayacağı için kişisel beslenme tetikleyicilerini anlamak zor olabilir.
İşte bazı öneriler: Migren ataklarından önce yenilen şeyi tanımlamaya yardımcı olması için, migren ataklarınının yazdığı günlükle birlikte bir de yiyecek günlüğü de tutulmalıdır.
Bazı yiyecekler baş ağrısını hemen tetikleyebilirken, bazı yiyecekler karışık bir öğünle birlikte baş ağrısını 24 saate kadar tetiklemeyebilir.
Belirli bir yiyeceğin migren ataklarını tetiklediğini düşünülüyorsa, bir ay boyunca o yiyecek diyetten çıkarılmalıdır. İyileşip iyileşilmediğini kontrol etmek için baş ağrısı gibi migren belirtileri izlenmelidir.
Aşırı katı diyetleri de uygulamaktan kaçınılmalıdır. Birçok besinin çıkarıldığı kısıtlı beslenme durumunda migren tetikleyicisi olmadığı halde yiyeceklerden sakınma riski vardır. Buna bağlı vücutta birçok besin ögesinde eksiklik de gelişebilir. Migren ataklarını tetiklediğinden emin olunmayan hiçbir besin diyetten çıkarılmamalıdır.
Migren hastalarının baş ağrılarını açlık gibi diyet faktörleri de etkilemektedir. Yemekler arasındaki uzun süreler migren ataklarını tetikleyebilir veya düşük kan şekeri seviyeleri nedeniyle baş ağrısının daha şiddetli olmasına neden olabilir. Baş ağrısı gelişme riski, yemekler arasındaki süre arttıkça artabilir. Migren hastaları küçük sık öğünlere zaman ayırmalıdırlar.
Ve yapılan birçok çalışmada düzenli yemek öğünleri, düzenli uyku ve egzersiz programları ile birlikte daha az migren atakları görülmektedir.
KAYNAK:
- https://americanmigrainefoundation.org/understanding-migraine/migraine-and-diet/
- https://www.journalagent.com/tjn/pdfs/TJN_22_2_44_50.pdf
