Pi Sayısı Nedir?
Pi sayısı: 3,14159 26535 89793 23846 26433 83279 50288 41971 69399 37510 58209 74944 59230 78164 06286 20899 86280 34825 34211 70679… diye gider. Gider diyorum, çünkü pi sayısının günümüzde tam değeri bilinmemektedir. Diğer bir deyişle, günümüzde pi sayısının yaklaşık değeri bilinmektedir. bu yaklaşık değer 2,7 trilyon basamaktan daha fazladır. Evet, Fabrice Bellard, 2010 yılında Chudnovsky algoritması kullanarak sayının ilk 2.699.999.990.000 basamağını bulmayı başardı.
Pi Sayısının Önemi Nedir?
Farklı matematikçiler farklı şekillerde formülleri kullanarak, pi sayısını hesaplamaya çalışmışlar. Ancak tam olarak sonuca varamayarak, bu sonuca çok yakın bir sonuç elde etmişler. Günümüzde birçok mühendislik alanında pi sayısı kullanılmaktadır. Pi sayısının tam karşılığına yakın olarak bilinen bu 2,7 trilyon basamağın dikkate alınarak işlem yapılabilmesi için süper bilgisayarlar gerekmektedir. Okullarda öğretilen bir çok bilgiye göre pi sayısı 3,14… tür. Yani pi sayısı okullarda genelde 3,14 alınmaktadır. Bunun sebebi öğrencileri çok yormamak ile birlikte, 2,7 trilyon basamağın da yazılmasının ve işlemin bu basamaklar üzerinden yapılmasının çok zor ve zahmetli olmasıdır. Aslında günümüzde en hassas uzay hesaplamalarında bile pi sayısının ilk 40 basamağı yeterli olmaktadır.
Pi Sayısını Ezberlemek
Pi sayısı için matematik dünyasının en gözde numarasıdır demek bile yanında az kalmaktadır. Pi sayısı için “Bilim dünyasının anahtarıdır.” bile denmektedir. Pi sayısı dediğimiz şey, bir dairenin çevresinin çapına oranıdır. Yani çapın 1 ise, çevren pi sayısıdır. Olay bu kadar basit gözükse de, pi sayısı 3’ten sonra gele o sonsuz sayı basamağının karmaşası içinde adeta bir bilinmezdir. Bilimin ilerlemesi ile birlikte, pi sayısının bugünkü karşılığı elde edilmiş. Pi sayısı sonsuza doğru uzanmakta olmasına karşın, birbirini hiç tekrar etmeyen sayılardan ibarettir. Günümüzde pi sayısının bin hatta 100 bin basamağını ezberinde tutan insanlar da bulunmaktadır. Türkiye’den Lamia Sarıpınarlı adındaki bir kadın 1050 basamağı ezberinde tutarken, resmi rekor ise 70030 basamak ile Sharma Suresh Kumar adındaki Hindistanlı bir adama ait. Ancak resmi olarak bu listede bulunmayan dünyada pi sayısının ilk 100 binden fazla basamağını ezberinden söyleyebilen Japonyalı “Bay Pi” lakaplı Akira Haraguchi… Evet, Akira Haraguchi adındaki bu adam 2006 yılında, pi sayısının 100 binden fazla basamağını saatler süren çapası sonucunda ezberinden söyleyebilmiş. 100 bin sayıyı söylemesi çok uzun sürmesine karşın yılmamış ve söyleyebilmiş. Hatta sabah saat 9’da başladığında aradan 3-4 sat geçtikten sonra yaklaşık 16 bininci basamakta bir sayıyı unuttuğu için baştan saymaya başlamış. En sonunda başaran Akira Haraguchi’ye ne hissediyorsunuz diye sorduklarında; “Hiç bir şey. Sadece içimdekileri boşalttım.” demiş.
Akira Haraguchi, pi sayısının kendi içinde bulunan sorulara cevap verdiğine inanıyor. Akira Haraguchi, şunları dile getiriyor; “Evrendeki her şey, biz de dahil olmak üzere, atomlardan oluşuyoruz. Yani bir çekirdek etrafında dönen elektronlardan. Atomlarda gördüğümüz bu dönme hareketi, dünyada, galaksimizde, evrenin her yerinde var. O halde dönmek mutlak bir gerçekliktir. Ben de pi sayısını düşündüğümde, hayatımı bu hakikate uygun olarak yaşayabileceğime inanıyorum.” Yani Akira Haraguchi, sayıyı ezberleme çabasını, hayatın anlamını daha açık bir şekilde anlayabilmek için yaptığı bir meditasyon olarak anlatıyor.
İlk elektrikli bilgisayar olarak kabul edilen ENIAC, 1949 yılında tam 70 saat içinde 2037 basamağı hesapladı. Günümüzde ise, yani 2016 yılından itibaren, 13,3 trilyon basamağı hesaplanmış durumdadır. Pi sayısı o kadar uzundur ki, “Sizin telefon numaranızı, kredi kartınızın numarası gibi sayıları kesinlikle içeriyordur.” diye söylenmektedir. Hatta dünyanın ve evrenin gizemlerini de içerdiği söylenmektedir.
Dünyada her yıl 3,14 yani 3. ayın 14’ünde “Dünya Pi Günü” kutlanmaktadır.
