Şimdiye kadar kanserojen içerikli gıdaların,sigara dumanının,radyasyonun,ultraviyole ışınların, kirli havanın ve s, kansere nedenn olduğunu biliyoruz. Peki mikroorganizmalar kansere neden olabilir mi? Yapılan araştırmalar bazı mikroorganizmaların çeşitli kanserlerin sebebi olabileceğini göstermiştir. İnsan kanserlerinin %15-20-sinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu mikroorganizmalardan bazıları Ebstein Barr Virüs(EBV), Human Papilloma Virüs(HPV),Hepatit virüsleri ve Helicobacter pylori bakterisidir. Bu virüs ve bakterilerin nasıl enfekte olduğuna ve kanserojen etkilerine bakalım.
- Human Papilloma Virüs (HPV) 100den fazla türü belirlenmiştir ve yaklaşık yarısı genital sisteme bulaşmaktadır.HPV ile çalışma doğal enfeksiyon hayvan modellerinin bulunmaması ve doku kültür eksiklikleri nedeniyle uzun müddet zorlaşmıştı. Ancak 1980’lerin başında genomun moleküler klonlamasının gelişi bireysel viral genlerle çalışma için fırsat sağladı. HPV’nin bir çok türünün rahim ağzı kanserine neden olduğu bulunmuştur. Diğer türleri de diğer anogenital ve orofarengeal kanser ile ilişkilidir. HPV’nin bulunduğu epidermodysplasia verruciformis hastalarında deri kanseri mevcut olduğu tespit edilmiştir. Tüm HPV’ler ortak bir genetik yapıya sahiptirler. Çift iplikli dairesel DNA yaklaşık 8 açık okuma çerçevesi (ORFs) kodlar.
- EBV bir DNA virüsüdür. Genellikle çocukluk döneminde karşılaşılır. Virüse yakalanan hastaların büyük çoğunluğu virüsü solunum yoluyla başkalarına da bulaştırır. Efeksiyon hastalıklarından çeşitli kanser türlerine kadar bir çok hastalığın nedeni olabilirler. EBV’nin neden olduğu başlıca hastalıklara Nazofarenks Kanseri,Burkitt Lenfoma,Hodgkin Hastalığı örnek verilebilir. Nazofarenks burnun gerisinde, yutağın üst kısmında, kafa tabanında yer alan, önde burun boşluğuna, aşağıda boğaza, yanlarda östaki tüpü aracılığıyla orta kulağa açılım gösteren bir boşluktur. Bu bölge solunum sistemimizin bir parçası olması dışında koruyucu sistemimizin elemanlarını da içerir. Nazofarenks kanseri belirtileri: burun tıkanıklığı,burun kanaması,tek ya da çift taraflı işitme kaybı,boyunda şişlik,koku alma bozuklukları,içilen sıvıların burundan gelmesi.
- Hepatit virüsler genel olarak akciğerde daha fazla bulunurlar. Genellikle insan vücuduna ağız yoluyla girerler ve hızlı şekilde çoğalırlar. Kısa sürede vücudu ele geçirir ve kişiyi etkilerler. Birkaç türü bulunmaktadır. Bunların bazılarına gözatalım. Hepatit B virüsü HPV’den çok daha fazla bulaşıcıdır. Kan,vajina sıvısı ve başka vücut sıvılarıyla başkasına bulaşabilir. Halk arasında sarılık olarak bilinen karaciğer iltihaplanmasına neden olabilir. Vücutta bu virüse karşı doğal bağışıklık bulunur. Bulunmayanlara aşı uygulanır. Hepatit C virüsü karaciğer kanseri ile ilişkilidir. Ciddi bir aşısı bulunmamaktadır.
- Helicobacter pylori spiral yapıda, mikroaerofilik gram negatif bir bakteri olup yaklaşık 3 mikrometre uzunluğunda ve 0.5 mikrometre çapındadır. Mide ve duodenumun çeşitli alanlarında yerleşir. Yerleştiği yerlerde kronik enflamasyona neden olur. Bunun sonucunda duodenum ülseri,mide ülseri ve mide kanseri gelişebilir.