Fizikçi Peter Higgs, 1964’te bir gün parçacıkların kütleli olmasına neden olacak şeyi keşfetmiştir. Parçacıklar günümüzde Higgs Alanı olarak bilinen bir kuvvet alanının içinde hareket ederken yavaşladıkları için daha kütleli görünürler. Bu kuvvet alanına fizikçi Leon Lederman, “Tanrı Parçacığı” ismini vermiştir.
Higgs Bozonu Nedir?
Higgs alanı olarak anılan bu alan Higgs Bozonu denen bozonların aktarımıyla çalışıyordu. Bunu anlamak için verilebilecek en iyi örnek şudur; Bir bardağa içi hava doluyken bilye atalım. Bir de içi suyla doluyken bilye atalım. Bardağın suyla olduğu durumda bilyenin dibe inişi daha uzun sürer.
Higgs kuvveti Nedir?
Higgs alanı da aynı yoğun bir sıvı gibi davranmaktadır. Higgs kuvveti; diğer kuvvetleri veren parçacıkları, onlara birer kütle vererek yavaşlatır. Peki, eğer kuvvet taşıyıcısı olan bozonlara kütlelerini Higgs bozonu veriyorsa, Higgs bozonunun kendi kütlesi nedir ve kendi kütlesini nasıl kazanıyor? Ne yazık ki fizikçiler Higgs bozonunun gerekli olduğunu öngörseler de onun kütlesine ilişkin bir şey söyleyemiyorlar.
Hadron Çarpıştırıcısı
Higgs Bozonu, 2012’de CERN‘de yapılan deneyde saptanmıştır. Higgs Bozonu yaklaşık 133 proton kütlesindedir. Higgs parçacığını aramak için kullanılacak yeni makine İsviçre’de CERN’de inşa edilen büyük Hadron çarpıştırıcısı, Cenevre yakınlarında kurulan dev bir parçacık fiziği laboratuvarıdır.
Burada mıknatıslar protonları hat boyunca hızlandırarak bir ışın haline getirir. Halka şeklindeki dev tünelde ilerlerken bu ışığın hızı sürekli artar. Önce ters yönde ilerleyen iki ışın oluşturacak sonra hızları en üst düzeye ulaştığında bu ışınlar birbirine doğru yönlendirilerek protonların çarpışması sağlanacaktır.
Ulaşılan çok yüksek enerjiler sayesinde çarpışma sırasında bir dizi ağır parçacık geçici olarak ortaya çıkacak ve bunlar dedektörlerce kaydedilecektir. Büyük Hadron Çapıştırıcısının amacı başka milyarlarca parçacığın bırakacağı izlerin arasından Higgs parçacığını ilişkin ipuçları bulmaktır.
Eğer ulaşılan enerji düzeyi yeterince büyük olursa, Higgs Bozonu arka arkaya dönüşecek bir dizi parçacık şeklinde yok olmadan önce saniyenin çok küçük bir bölümü için ortaya çıkabilir. Bu nedenle fizikçiler onu gözlemlemektense, kesin kanıtlar arayıp onun var olduğu sonucunu çıkartmayı düşünmektedirler.
