İcat sahibinin bulduğu ürünü belirli bir süre imal etme, kullanma veya satma hakkına patent denir. Aynı zamanda bu hakkı gösteren belgeye de patent belgesi adı verilir. Endüstrinin hızla gelişmesi ile patentin değeri de artarak ilerlemektedir. Kişiler ya da kurumlar buluşlarını güvence altına alma ve sorun yaşamadan üretime geçme konusunda patent alma işlemlerinde titizlik göstermektedir.
Patent Alınamayan Durumlar Nelerdir?
Buluşları için patent isteyen kişi ya da kurumların dikkat etmesi gereken bazı hususlar vardır. Bazı durumlarda patent verilememektedir. Bunlar;
- Bilginin derlenmesi, düzenlenmesi, sunulması ve iletilmesi ile ilgili teknik yönü bulunmayan usuller.
- Hayvan ve insan vücuduna uygulanacak cerrahi ve tedavi usulleri ile insan, hayvan vücudu ile ilgili teşhis usulleri. 5. maddedeki hüküm bu usullerin herhangi birinde kullanılan terkip ve maddeler ile bunların üretim kurallarına uygulanmaz
- Zihni, ticari ve oyun faaliyetlerine ilişkin plan, usul ve kurallar
- Estetik niteliği olan yaratmalar, bilim eserleri, bilgisayar yazılımları, edebiyat ve sanat eserleri,
- Keşifler, bilimsel teoriler, matematik metotları.
Tüm bu niteliklerden birisine sahip olan buluş ya da icadın patent alma durumu mümkün olmamaktadır. Bu nedenle kişilerin dikkatli olmasında yarar vardır.
Patent Başvurusu
Türkiye’de patent başvurusu için Türk Patent Enstitüsü’ne başvuru yapmak gerekmektedir. Bunun için patenti anlatacak olan tarifname ve isteklerin hazırlanması gereklidir. Başvuru yurt dışında gerçekleştirilecekse, yurt dışındaki resmi otoriteye yapılmalıdır. Bahsedilen tarifnamenin buluşu en ince ayrıntısına kadar anlatması çok büyük öneme sahip olmaktadır.
Patent İçin Teşvikler
Dünya genelinde patent alma oranı ile gelişmişlik seviyesinde bir doğru orantı bulunmaktadır. Patent alma işlemleri kişi ya da kurumlar yenilikçi olmaya, üretmeye ve bulmaya yöneltmektedir. Bu nedenle ülkemizde patent alma işlemleri için TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından teşvikler verilmektedir. Bunlar şu şekildedir;
- TÜBİTAK teşvikinde başvuru esnasında ödeme yapılmaktadır. TÜBİTAK patent teşvik sisteminden TC vatandaşı olanlar, Türkiye sınırları içerisinde ve Türkiye tabiiyetinde olan firmalar, üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşları faydalanabilmektedir.
- KOSGEB patent teşvik sistemi kapsamında patent belgesi alındıktan çok daha sonra yani harcamalar yapıldıktan sonra verilmektedir. TPE ya da WIPO üyesi ülkelerin resmi patent ofislerine yapılan başvurularda geçerlidir.
