Sosyal medya kullanımı artık insanların birçok ihtiyaçlarını aynı anda karşılamaktadır. Oyun oynama, arama yapma, bilgi edinme, eğlence bunların başlıcalarıdır. Bu sebeplerden ötürü bireyler zamanlarının çok fazla bir kısmını sosyal medya platformlarında geçirmektedirler.Türkiye bu konuda Avrupa ortalamasının bile üstüne çıkarak dünya sıralamasında beşinci sırada yer almaktadır. Sosyal medya kullanımı bu kadar yaygınlaşırken sanal zorbalık, taciz, sosyal yalıtım, uygunsuz içeriğe erişim, depresyon ve benzeri olumsuz sonuçlar da artmaktadır.
Sosyal Medya Kullanımının Zararları
Gençler arasında giderek yaygınlaşan sosyal medya kullanımı gençlerin iyi oluşunu, uyku kalitesini ve sağlığını etkilemektedir. Gençler arasında yaygın olan düşük uyku kalitesi (kalitesiz uyku) depresyon, anksiyete, düşük belik değeri ve düşük benlik değerine bağlı olarak artan incinebilirlikle ilişkilidir. Artan internet kullanımı kısa uyku süreleri, uykuya dalmada güçlük, gün boyu yorgunlukla ilişkili bulunmuştur. Ergenlerin çoğu telefonunu yastığının altında ya da hemen ulaşabilecekleri bir mesafeye koyarak uyumaktadırlar. Gelecek bir mesajı ya da bildirimi kaçırma kaygısı içinde oluyorlar ve durum da uykularının kalitesini düşürerek kısa periyodlarla uyumalarına yol açabiliyor. Yatmadan önce elektronik ekranlara maruz kalmak (mavi ışık) melatonin salınımını etkileyerek bireyin sirkadiyen ritimlerini de bozmaktadır.
Sosyal medya kullanımı bize daha fazla sosyal karşılaştırma yapma fırsatı sunduğu için öz saygı düşürme olasılığı da fazladır. Özellikle ergenlerde (ki kendileri çevresel etkenlere daha açıktırlar) yukarı doğru sosyal karşılaştırma yaptıklarında kendilerini daha yetersiz görüp öz saygıları düşebilmektedir.
Medya psikolojisi araştırma merkezinin başkanı Dr. Pamela Rutlege; “sosyal medya kullanımının yegane zararının bağımlılık yapmakdan ziyade ergenlerin eleştirel düşünce becerisini köreltmesi “olduğunu ifade etmektedir.
Sosyal Medya Kullanımının Faydaları
Sosyal medya kullanımının her ne kadar bize bir sürü olumsuz geri dönüşü olsa da faydaları da yok değil. Artık numaralarını çoktan bir sürü arkadaşımızla iletişim kurma, etkileşimde olma veya yeni arkadaşlarla tanışma olanağı sağlamaktadır. Günümüzde bir çok etkinlik duyurularını sosyal medya üzerinden yapmakta ve böylelikle sosyal medya platformları, kullanıcılarına etkinlikler hakkında bilgi edinme imkanı da sunmaktadır. Ayrıca bazı sosyal medya platformları üzerinden gündemi takip edebilir, linkedin gibi profesyonel platformlar sayesinde kariyerinize yön verebilirsiniz.
Bütün bunların yanı sıra artık çok erken yaşta başlayan internet kullanımı çocukların soyutlama becerilerinin, yaratıcılığının artmasına neden olabilmektedir. Twenge’in i-nesli olarak adlandırdığı elinde i phonelarla doğan yeni neslin farklı din, dil ve ırktan insanlara karşı çok daha hoşgörülü olduğu da bir gerçektir.
Kaynakça:
- J., M., Twenge, i Nesli
- Woods, H. C., & Scott, H. (2016). # Sleepyteens: Social media use in adolescence is associated with poor sleep quality, anxiety, depression and low self-esteem. Journal of adolescence, 51, 41-49.
- Demir, Ü. (2016). Sosyal medya kullanımı ve aile iletişimi: Çanakkale’de lise öğrencileri üzerine bir araştırma.
Sosyal medyayla ilgili diğer yazılarımız:
www.bilimvetekno.com/yeni-sosyal-uygulama-cabana
