BilimGenelMakaleler

Dornaz Alfa (Rekobinant İnsan DNaz I)

Google News Abone Ol

Yaklaşık 20 yıldır kistik fibroz hastalığında en çok kullanılan dornaz alfa aynı zamanda klinik kullanım için de mevcuttur. Rekombinant insan deoksiribonükleaz I formunda bulunan rhDNaz genel tabiriyle dornaz alfadır. Çin hamsteri yumurtalık hücrelerinde üretilmektedir. Oldukça pahalı olan ilaç son zamanlarda Covid-19 deneylerinde de kullanılmaktadır. Peki dornaz alfa tam olarak nedir, ne için kullanılıyor ve son açıklamaların ardından Covid-19‘la ilişkisi nedir?

Dornaz Alfa Nedir?

1993 yılında ABD Gıda ve İlaçlar İdari (FDA) tarafından kistik fibroz hasatlığı için onaylanmş akciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. 20 yılı aşkın süredir kullanılmakta olan Dornaz Alfa klinik kullanımlarda da mevcuttur ancak en çok kistik fibroz da akciğer hastalarının tedavileri için kullanılmaktadır. DNA’yı seçici bir şekilde parçalamaktadır. Dornaz alfa in vitro ve in vivo olarak enfekte olmuş kistik fibroz, balgamının esnekliğini ve yapışkanlığını azalmaktadır. Ayrıca konsantrasyona bağlı bir şekilde balgam viskozitesini ciddi anlamda azaltmaktadır. KF’li hastalarda kullanılan dornaz alfa kronik psüdomonal enfeksiyonalrın tedavisinde yaygın olarak kullanılan ajanlar olan aminoglikozit antibiyotikleri hem müsin glikopeptit hem de DNA içeren balgam fonksiyonlarına bağlanır. Böylece seçici bir şeklide parçalama yapan dornaz alfa balgamda bulunan dış DNA’yı hedef almaktadır

Neden ve Ne İçin Kullanılıyor?

Dornaz alfa kistik fibroz (KF) hastalığının tedavisinde kullanılmaktadır. Kistik fibroz ekzorin bezlerini etkileyen genetik bir hastalıktır. Kistik fibroza sahip olan kişilerde solunum yolu enfeksiyonları daha çok görülmektedir ayrıca kişinin hayatını etkileyecek kronik akciğer rahatsızlıklarını da tetiklemektedir. Bu durumda akciğere giden hava yollarında, geçişi engelleyen balgam oluşur. Dornaz alfa akciğerde meydana gelen yoğun balgamın sökülmesini ve bu sayede kistik fibroz hastalığına sahip kişilerin akciğerlerinin daha iyi çalışmasını sağlar.

Pulmozyme (etkin madde olarak dornaz alfa içermektedir), nebulizör adı verilen bir cihaz aracılığı ile solunarak kullanılır. Ayrıca, dornaz alfanın akastik olmayan fibroz akciğer hastakları dışında diğer pulmoner kullanımı da vardır. Bu hastalıklar, ampiyem, atelaktazi, astım ve sinüzit tedavileridir. Ayrıca son zamanlarda Covid-19 tedavisi içinde araştırmalarda kullanılmaktadır.

Covid-19’la İlişkisi

Dornaz Alfa 20 yıldır kistik fibroz ve bir kaç benzer hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Kistik Fibroz hastalığı için büyük önem taşıyan dornaz alfa günümüz pandemisi olan Covid-19 tedavisinde düşünülüyordur. Yapılan otopsi incelemelerinde, akciğerde hasar bırakan virüs için etkili olunacağı düşünülen dornaz alfa için yeterli bir sonuç elde edilememiştir. Ancak birkaç araştırma yapan ekip sonuç elde edilebileceğini açıklamıştır. Ülkemizde Dr. Ercüment Ovalı ve ekibinin de dornaz alfa ile çalışma yaptığı bilinmektedir. Dornaz alfanın hava yollarını temizlediği bilindiği için Covid-19‘da da solunum yolunda ki enfekte olan bölgelerin temizlenmesi beklenmektedir. Tam bir klinik bulgu açıklanmadığından dolayı bir şey söylemek için çok erken.

Kaynak

  • Jones, A. P., & Wallis, C. (2010). Dornase alfa for cystic fibrosis. Cochrane Database of Systematic Reviews, (3).
  • Bryson, H.M., Sorkin, E.M. Dornase Alfa. Drugs 48, 894–906 (1994). https://doi.org/10.2165/00003495-199448060-00006
  • Current Opinion in Pulmonary Medicine: November 2012 – Volume 18 – Issue 6 – p 609-614
    doi: 10.1097/MCP.0b013e328358d51f
  • https://ilacfiyati.com/pulmozyme-25-mg-30-ampul/

Şeyma Ateş

Biruni Üniversitesi 3. sınıf Moleküler Biyoloji ve Genetik öğrencisiyim. Mühendislik fakültesinde okuduğumdan ötürü mühendislik derslerini de almaktayım. Bölümümü %100 İngilizce okuyorum. Ayrıca İstanbul Üniversitesi'nde AUZEF Laborant Veteriner Sağlık bölümü 2.sınıf öğrencisiyim. Arkeogenetik, genetik, antropoloji ve tıbbi genetik alanları hakkında araştırmalar yapıyorum. Bu yaptığım araştırmaları sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyarım.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir