Pisagor, Yunan filozof ve matematikçidir. Milattan önce 570-495 yılları arasında yaşamıştır. Yunanistan’ın Samos adasında doğmuştur. Babası yüzük taşı yapımcısı Mnesarkhos‘tur. Matematiği temel alarak astronomi, fizik, felsefe, müzik ve din ile de ilgilenmiştir.
Thales‘ten ilk eğitimini almıştır ve onun tavsiyesi üzerine eğitim için ilk önce Mısır’a gitmiştir. Burada rahip ve kahinlerden dersler almıştır. Mısır, Babilliler tarafından işgal edildiğinde matematik dersi almak için Babil’e gitmiştir. Mısır’daki kahinler ve Babil’deki rahiplerin ayinlerini müzik eşliğinde yapmaları Pisagor’un müziğe ilgisinin oluşmasını sağlamıştır.
Pisagor, 34 yıl boyunca ders almıştır. 34 yılın sonunda ülkesine dönerek ders vermeye başlamıştır. Fakat yönetim baskı yaptığından bir süre sonra Croton‘a göç etmek zorunda kalmıştır.
Croton’da çabuk ünlenmiş ve Pisagor Okulu‘nu kurmuştur. Pisagor okulu hem dini hem de bilimsel eğitim veriyordu. Bu okulda Pisagor’un yaklaşık 300 öğrencisi olmuştur. Okula giren öğrencilerin uyması gereken katı kurallar vardı. Öğrenciler 2 gruba ayrılmıştır: Dinleyiciler ve ve matematikçiler. Dinleyiciler başarılı olurlarsa ve matematikte kendilerini kanıtlarlarsa matematikçi oluyordu.
Bir süre sonra halk, Pisagor’un çalışmalarından rahatsız olduğu için okulu ateşe vermiştir. Pisagor ve öğrencileri yanarak can vermişlerdir. Bu okulla birlikte Pisagor’un da birçok eseri yanarak kaybolduğu için günümüze Pisagor’a ait çok belge kalmamıştır.
Pisagor’un Buluşları
En ünlü buluşu pisagor teorisidir.
* Pisagor teorisini Pisagor’dan önce Mısırlılar bulmuştur. Pisagor ilk ispatlayan kişi olarak kabul edilir. Fakat başka bir iddiaya göre de Pisagor’un öğrencilerinden biri bulmuştur.
İrrasyonel sayıları bulmuştur.
Kendi döneminde sabah yıldızı ve akşam yıldızı olarak bilinen yıldızın aslında tek bir yıldız olduğunu ve bunun Venüs olduğunu bulmuştur.
Dünyanın Güneş etrafında döndüğünü söyleyen ilk insandır.
Telli çalgılarda telin kısalmasıyla çıkardığı sesin inceldiğini fark etmiştir.
Müziğin matematiksel oranlara indirgenebileceğini düşünerek ”diatonik skalayı” keşfetmiştir.
Dünyanın yuvarlak olduğunu söyleyen ilk insandır.
Pisagor’un hangi buluşları kendisinin yaptığı kesin olarak bilinmemektedir. Bazı buluşları öğencilerinin bulduğu söylenir. Bunun sebebi okuldaki kurallardan birinin birisi bir teori bulduysa o kişi değil, okuldaki herkesin bu kuralı sahiplenmesiydi.
Pisagor’un Sayılara Olan İlgisi
Pisagor için sayılar çok önemliydi. Pisagor için hayatın merkezi sayılardı. Ona göre evrendeki her şeyin bir sayı karşılığı vardı.
1, bütün varlığın sonsuz kaynağıydı.
2, dişiliği temsil ediyordu.
3, uyumu ve düzeni temsil ediyordu.
4, tanrısal güce karşılık geliyordu.
5, evlenmeyi temsil ediyordu.
6, neslin devamını gösteriyordu.
7, aklın simgesiydi.
8, ahlak ve erdemdi.
9, adaleti temsil ediyordu.
10, kutsal kareyi temsil ediyordu. (İlk yetkin tek ve çift sayıların toplamı: 1+2+3+4=10)
