GenelMakalelerSağlık

Oyunun Çocuk Gelişimine Katkıları

Google News Abone Ol

Oyun ve onun aracı oyuncak çocuğun hayatının önemli bir kısmını oluşturur; kişilik ve yeteneklerini geliştirmesine fırsat yaratarak onu yetişkin dünyasına hazırlar. Çocuk oyun ile vardır, oyunla kendini ifade eder, oyunla öğrenir ve hayatı oyunla keşfeder. Freud’a göre oyun; çocuklara isteklerini gerçekleştirmelerine ve kaygı veren olayların üstesinden gelmelerine uygun ortam sağlar ve oyunla çocuk gerçekleri yansıtır.

Oyunlar çocuğunuzun yaşına ve gelişim düzeyine göre farklılık gösterir. Çocuklar genellikle 3 yaşına kadar oyunlara katılmak yerine etrafında oyun oynayan çocukları izlerler veya tek başına oyun oynamayı tercih ederler. Çocuğunuz etrafında ki oyun oynayan çocukları izleyerek oyunun kurallarını, oyuncakların nasıl kullanıldığını gözlemler ve kendini oyun oynama sürecine hazırlar. Ortalama 5 yaş civarında çocuklar birlikte oyun oynamaya başlarlar ve oyun yoluyla birbirleriyle etkileşime geçerler, oyun hakkında sıklıkla konuşurlar ve iletişim kurarlar. Bu şekilde çocuk için sosyalleşmenin ilk adımları atılmış olur, dil ve konuşma becerileri gelişir, yardımlaşma ve dayanışmayı öğrenir.

Sizde kendi oyunlarınızı hatırlayın dostluğu,yardımlaşmayı belki de arkadaşınız düştüğünde oyunu kaybedecek olsanız bile onu kaldırdığınız zaman ki fedakarlığınızı bunların birçoğunu oyunlardan öğrendik.Çocuklar alınan oyuncakları unuturlar fakat oyun oynarken ebeveynleriyle paylaştığı mutluluğu unutmazlar.

Hayatı öğrendiğimiz oyunlar bu denli önemliyken bence sizlerde çocuklarınızın bu deneyimlerine ortak olmalı ve onlara unutulmayacak anılar bırakmalısınız.

Oyunun Sosyal Gelişim Ve Kişilik Gelişimi Üzerine Etkileri;

  • Çocuk oyun ile kazandığı olumlu davranışları pekiştirip, olumsuz davranışları değiştirme olanağı bulur.
  • Çocuk oyun oynayarak kuralları öğrenir ve ileride topluma uyumlu bir yetişkin haline gelir.
  • Çocuk oyun oynayarak akranları ile iyi ilişkiler geliştirir ve dünya ile ilgili düşünceler geliştirir.
  • Çocuk oyun oynayarak kendine uygun olan toplumsa rolleri geliştirir.
  • Çocuk oyun ile karşısındakine saygı gösterme, yenilgiyi kabul etme, sorumluluk alma gibi sosyal açıdan çok önemli davranışları geliştirir.
  • Çocuk doğru-yanlış, güzel-çirkin, iyi-kötü, haklı-haksız gibi kavramlar ve ahlaki anlayışları oyun sırasında öğrenir, dener ve kendine uygun olanı pekiştirir.
  • Oyun oynayan çocuğun davranışları keskinleşir ve yeteneklerinin farkına varır.
  • Oyun pasif çocuğu aktifleştirip cesaretlendirir.
  • Oyun oynayan çocuğun işbirliği yapma yeteneği oluşur.
  • Oyun oynayan çocuk kendine güvenme ve başkalarının haklarına saygı gösterme konusunda gelişme gösterir.

Oyunun Bilişsel Gelişim Üzerine Etkileri;

  • Oyun çocuğun dünyayı ve çevresini keşfetmesine, gerekli bilgileri edinmesine, merak duygusunu tatmin etmesine olanak sağlar.
  • Oyun yoluyla çocuk mantık yürütmeyi, seçim yapmayı, sebep-sonuç ilişkileri kurmayı, dikkatini toplamayı, kendini bir amaca yöneltmeyi öğrenir.
  • Oyun büyüklük, şekil, renk, boyut, ağırlık, hacim, ölçme, sayma, tartma, zaman, mekan, uzaklık, uzay ile ilgili kavramların kazanılmasında etkilidir.
  • Oyun eşleştirme, sıralama, sınıflama, analiz, sentez, değerlendirme, problem çözme gibi zihinsel süreçlerin işleyişlerini kazandırma ve hızlandırmada etkilidir.
  • Oyun anında çocuk düşünme, algılama, kavrama, mukayese etme, akıl yürütme ve öngörüde bulunma gibi sürekli bir zihinsel faaliyet içerisindedir.
  • Oyun oynayan çocuk plan yapma, taktik geliştirme ve işbirliğine gidip fikir alışverişinde bulunma yeteneklerini de geliştirir.

Oyunun Duygusal Gelişim Üzerine Etkileri;

  • Mutluluk, dostluk, sevinç, korku, acı, acıma, kaygı, düşmanlık, kin, nefret, sevme, sevilme, güven duyma, bağımlılık, bağımsızlık, ayrılık, ölüm gibi pek çok duygusal tepkiyi çocuk oyun yoluyla öğrenir.
  • Oyun çocuğun saldırganlık dürtüsünü ve birikmiş enerjisini boşaltmasını sağlar.
  • Çocuk yaşadığı duygusal sorunu oyunda ortaya koyabilmekte ve bu sorunu çözümleme yoluna gidebilmektedir.
  • Çocuk oyun yoluyla gerçek yaşamda kendisini rahatsız eden durumları veya diğer kişilerle paylaşamadığı olumsuz duyguları ifade edebilir ve bu olayları sembolik olarak oyuna yansıtabilir. Çocuk oyun yoluyla anlatamadığı kaygılarını dile getirir ve olayı somutlaştırarak kendi istediği bir çözüm yolu bulmaya çalışır.
  • Çocuk oyun sırasında son derece özgür ve bağımsız hareket ederek duygularını ortaya koyar ve rahatlar.

Oyunun Dil Gelişim Üzerine Etkileri;

  • Çocuk oyun esnasında dili; sözlü olarak ifade edilenleri anlama, yeni sözcükler kazanma, duygu ve düşüncelerini anlatma, bir problem durumunu çözümleyebilme, tahminde bulunmak bilgi aktarma amacıyla kullanır.
  • Çocuğun konuşma becerisi artar, söz dağarcığı gelişir, rahat konuşma ve düşüncelerini açıklama alışkanlığı kazanır, soru sormayı, yeni bilgiler edinmeyi, bilgilerini başkalarına açıklama alışkanlığı edinir.
  • Oyun ortamında çocuk yeni sözcükler öğrenir, daha düzgün ve kurallı cümleler kurmayı öğrenir.

Oyunun Fiziksel Gelişim Üzerine Etkileri;

  • Oyun çocuğun kas gelişimini hızlandırmaktadır.
  • Koşma, atlama, sıçrama, tırmanma gibi fiziki güç gerektiren oyunlar da çocuğun solunum, dolaşım, sindirim ve boşaltım gibi sistemlerinin düzenli çalışmasını sağlar.
  • Çocukların el ve parmak kaslarının gelişimi olan küçük kasların gelişimi ise tutma, koparma, kesme, bağlama, çözme, düğümleme, yoğurma, delme, boyama ve geçirme gibi etkinliklerin oranında artmaktadır.

Ailenin bilinç düzeyi, kültür, teknoloji ve iklim gibi faktörler çocuğun oyununu etkilemektedir.

Elif Pekpak

Merhaba,ben Elif. İstanbul'da yaşıyorum. İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Çocuk Gelişimi 4.sınıf öğrencisiyim. Bebek ve çocuk sağlığı, çocuk edebiyatı, otizm, özel gereksinimli ve hastanede yatan çocuklar hakkında araştırmalar yapmakta ve gerekli test ve eğitimleri almaktayım.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir