Dünyamız yüz yıllardır canlılar için barınacak bir yer olmaya devam ediyor. Bulunan en eski fosil kaynaklarına göre insanlar 195.000 yıldır dünya üzerinde yaşamaya devam ediyor ve yer yüzünde aktif bir şekilde yaşamaya başladığı günden beri sürekli değişim , gelişim ve dönüşüm içinde. Eski atalarımız olan avcı toplayıcılar dan çok daha gelişmiş çok daha üstün beceri ve imkanlara sahibiz. Peki onlar kadar rahat ve mutlu olduk mu?
Tarih Boyunca Mutsuzluk Giderek Arttı
Değişim ilk insanların ortaya çıkmasıyla başladı ve günümüz de de devam etmektedir. Avcı toplayıcı toplum; insanlık tarihinin ilk türleri ve bizim bilinen en eski atalarımız. Adından da anlaşılacağı gibi bu toplum sürekli seyir halinde belirli bir malikanesi olmadan besinlerini bitki ve hayvanlardan temin ederek yaşamlarını sürdüren tarım, sanayi, teknoloji gibi şeylerden habersiz para altın gümüş gibi şeyleri kullanmayan bir toplum olarak biliniyor. Bu toplumlar yıllarca bu şekilde hayatlarını sürdürdü ve değişimin ilk temellerini de atmaya başladılar. Ancak evrim veya değişim dediğimiz şey bu çağlarda çok yavaştı ve bireysel değişimden çok toplumsal değişimler zamanla ortaya çıktı.
İlk çağlarda toplumsal değişim o kadar yavaştı ki avcı toplayıcıların tarım devrimini başlatması yıllar aldı ama sonun da yaklaşık 11.000 yıl önce tarım devrimini başlattılar. Ardından sanayi devrimi geldi ve şu anda teknoloji çağında yaşamaya devam ediyoruz. Peki bu değişim bizi nasıl etkiledi?
Avcı toplayıcılar. Kendinizi bir avcı toplayıcı olarak düşünün ormanda , nehir kenarında, dağda veya herhangi bir kırsal kesimde yaşıyorsunuz ve dört kişilik bir aileye bakmak zorundasınız. Gün içerisin de ne yapardınız? muhtemelen yiyecek bulmak için av aramaya çıkardınız eğer güzel bir av bulup yakaladıysanız günün kalan saatlerin de yapmanız gereken pek bir şey kalmadı Güneşin batışını izleyebilir, keşifler yapabilir ve ailenle bol bol vakit geçirebilirsin. Peki ya av bulamadıysanız? merak etmeyin etrafta bir sürü yenilebilir bitki ve meyve var bugün onlarla idare edersiniz. Kış geldiğin de ısınmak ve av bulmak daha zor olacak ama etrafına bak bir çok av hala yakınlar da olacak. Tarım devriminden sonra bir toplum da yaşadığınızı düşünün. Sürekli göç etmene gerek kalmadı ve kışları rahat yaşama fırsatın var ama unutma sabah erken kalkman gerekecek tüm gün tarlada çalışacaksın, eve döndüğün de gün batmış olacak ve erkenden uyumak dışında başka bir şey düşünmüyorsun değil mi? bütün bunları yaptıktan sonra rahat bir şekilde mahsulü almayı bekliyorsan yanılıyorsun. Mahsulü toplayabilecek misin? Yeterli yağmur yağacak mı? tarlayı böcek istilasından koruyabilecek misin? Ürünlerde hastalık olacak mı? Bunun gibi daha bir çok soru kafanı kurcalıyor olacak ve tarlanı korumak için vaktinin çoğunu harcayacak, ailenle yeterli vakit geçiremeyecek ve güneşin batışını izleyemeyeceksin.
Gördüğünüz gibi daha ilk devrim de insanlar vakitlerinin çoğunu daha rahat ve geleceğini garantiye almak uğruna harcadı. Artık yapmaları gereken daha çok işleri var ve her gün daha yorucu olmaya devam ediyor. Peki neden bunu seçtiler neden avcı toplayıcı olarak başladıkları hayata çiftçi olarak devam etmek istediler? neden daha mutsuz ve daha yorucu bir hayat seçtiler?
Toplumsal Baskı
Tavrım devriminin çok uzun bir süre sonra çıkmasının nedeni nüfusun ilk çağlarda az olmasıydı insanlar kendi ailesi veya kabilesiyle yaşarken çok fazla ihtiyaçları yoktu ve kimse onları bir şey yapmaya zorlamıyordu. Nüfus arttıkça insanlar daha fazla iletişime geçmeye başladı ve bunun sonucun da kilometrelerce uzakta yaşayan kabilelerde neler yaşandığını neler kullanıldığını görmeye ve öğrenmeye başladılar. Bugün nasıl ki ‘’onda varsa bende neden olmasın’’ duygusuyla insanlar birbirleri ile yarışıyorsa eski çağlarda da durum hiç farklı değildi. Toplumlar birbirlerine üstünlük sağlamak insanlar ise komşularından çok daha üstün olmak için daha fazla çalışmaya başladı ve sonuç olarak da ihtiyacından daha fazla üretmek için torağı işlemeye, bitkiler yetiştirmeye başlamış oldu. Tarım devrimi böylece başlamış oldu.
Bugün çevrenize bakarsanız sabahtan akşama kadar tüketebileceğinden daha fazla üreten harcaya bileceğinden daha fazla kazanan bir o kadar mutsuz, hayattan bıkmış çalışmaktan yorulmuş binlerce insan görebilirsiniz. Büyüklerinizin hikayelerini dinlerseniz onların bizden daha mutlu bir dönem geçirdiklerini görebilirsiniz tıpkı avcı toplayıcıların çiftçilerden daha mutlu oldukları gibi.
Çok çalışmanın ve ne kadar çalışırsak o kadar mutsuz olmanın temellerini ilk çağlarda ki atalarımız attı ancak bizim kadar hızlı değildiler. 10. Yüz yılda yaşayan birisi olsaydınız ve 14. Yüz yılda tekrar dünyaya gelseydiniz dünya size garip bir yer gibi görünmezdi ancak 19. Yüz yılda yaşayan biri şu anda tekrar dünyaya gelse dünyanın düzenine alışması ne kadar sürer bir düşünün. 20. Yüz yıl da çok hızlı bir şekilde hem bireysel hem toplumsal olarak değişmeye, mutsuz bireyler ve toplumlar oluşmaya devam ediyor. Daha çocukken oynadığınız oyunlar artık tarihin tozlu raflarında yer aldı. Peki yerlerini ne aldı? Çocuğunuzun veya kardeşinizin elinden düşürmediği teknolojik cihazlar. Neden? çünkü “komşunun çocuğunda da var” şimdi dönün ve bu çocuklara bir bakın saklambaç oynayan, top oynayan çocuklar kadar mutlular mı?
Değişim önü alınamaz bir hıza ulaştı ve bu şekilde ilerlemeye devam edecek. Çocuklarınız sizden daha mutlu bir hayat yaşamayacak onlara daha iyi bir dünya bırakamayacaksınız. Tabi ki ne yapmamız gerektiğini hepimiz biliyoruz ama yapmayacağız. İnsanlar bugün küresel ısınmayı nasıl durduracaklarını biliyor ancak bunu yapmıyor veya yapamıyorlar. Aynı bu şekilde mutluluğun formülünü herkes biliyor ama soruyu çoğu kişi çözemeyecek. Peki ya sen?
