İlk Koyun-İnsan Melezi

Kimera denildiğinde aklınıza ne geliyor? 

Yunan mitolojisinde tek bir vücutta çeşitli canlıların kimi uzuvlarına sahip, ağzından ateş püskürten bir yaratık dediğinizi duyar gibiyim. 

Tek bedende birçok kimlik barındıran Kimera‘nın (Chimera) Anadolu’nun Antik Dönem bölgelerinden olan Likya’da yaşadığı söylenmektedir. Ağzından ateş püskürtmesiyle bilinen Kimera aslan gövdeli ve yeleli başlı, sırtında yükselen bir keçi kafası ve keçi memeleri, kuyruğunda yılan olarak tasvir edilmektedir.

Peki Biyolojide Kimera Nedir?

Genetik olarak farklı olan hücrelerin aynı vücutta bulunmaları durumu. Kimerizm, aynı bedende birbirinden tamamen farklı iki genomun bulunması durumudur. Bunun sonucunda tek bedende dişi ve erkek organların oluşması, iki çeşit kan grubu ya da buna benzer çeşitlilikler oluşabilir.

Bilim İnsanları Koyun-İnsan Melezi Canlılar Oluşturdu

Araştırmacılar, koyun ve insan melezi embriyolar üreterek kimerik bir ilki başardılar. Mühendislik uygulanan yapay hayvanların içinde geliştirilen vücut parçalarının kullanılmasıyla, bu embriyolar günün birinde organ bağışının geleceği olabilir.

Bu koyunların bedeninde insan organları üretilecek.

Ortaçağ’da insanların koyunlardan kan nakli yaptığını biliyor muydunuz? Evet sizin gibi bende duyduğumda şaşırdım. Bilim ve tıp alanında gün geçtikçe birçok gelişme yaşanıyor. Şimdi bunlardan bir tanesinden söz edeceğiz.

Stanford Üniversitesi araştırmacıları, koyun ve insan hücreleriyle oluşturdukları embriyoları laboratuvar ortamında geliştirmeyi başardılar. Yerleştirilen kök hücrelerle koyun bedenlerinde insan organlarının büyümesi sağlanacak.

Deneyde oluşturulan embriyoların insana ait kısmının son derece küçük olduğuna kuşku yok (ayrıca embriyolar 28 gün sonra yok edildi), ancak bu kısmın mevcut olması bile, bu araştırma alanında önemli bir tartışmayı doğuruyor.

Stanford Üniversitesinde kök hücre biyoloğu olan Hiro Nakauchi, bu hafta ABD’nin Teksas eyaletinin Austin şehrinde yaptığı araştırma sunumunda basına şöyle konuştu: “İnsan hücrelerinin şimdiye kadarki katkısı çok küçük. Bu canlı, insan suratına veya insan beynine sahip olan bir domuza benzemiyor.” Nakauchi, koyun embriyolarında hücre sayısı bakımından yaklaşık 10.000 (veya daha az) hücrede sadece bir hücrenin insan hücresi olduğunu açıkladı.

Araştırma, aynı takımdaki bazı üyelerin önceden yaptığı deneyleri temel alıyor. Bilim insanları laboratuvarda yaptıkları bu deneylerde, başlangıç evrelerinde olan domuz embriyolarının içerisinde insan hücreleri yetiştirmiş ve araştırmacıların türlerarası kimera olarak tanımladığı domuz-insan melezleri oluşturmuşlardı.

Bu araştırmalar günün birinde organ bekleyen binlerce insan için eşsiz bir çözüm sunabilir ve onların hayatını kurtarabilir. 

Davis şehrindeki California Üniversitesinde üreme biyoloğu ve takım üyesi olan Pablo Ross, “Bugün bile en uyumlu olan organlar, eğer tek yumurta ikizlerinden gelmiyorsa çok uzun süre dayanmıyor çünkü zaman geçtikçe bağışıklık sistemi bunlara sürekli saldırıyor” diyor.

Henüz yolun başında olsak da, türlerarası kimeralarda üretilen organlar, talebi karşılamak için yeteri kadar tedarik üretme yolu sunabilirler. Örneğin bir koyun ya da domuzdan alınan melez bir pankreas, bir hastaya nakledilebilir.

Organ Bağışına Çözüm Olabilir

Araştırmacılar naklin işe yaraması için, embriyo hücrelerinin en az yüzde 1’inin insan hücresi olması gerektiğini düşünüyor; yani koyunda gösterilen bu ilk adımlar hâlâ başlangıç aşamasında yer alıyor.

Organ bağışlarının küresel anlamda her dönemde yetersiz olması, projenin sağlayacağı bir diğer faydaların başında geliyor. Bazı insanlar, sırf beklenen organ bulunamadığı için yaşamlarını yitiriyorlar.

Ancak projeye karşı olumlu bakmayan hayvan sever gruplar, ABD’de 20.000’den fazla imza toplayarak yürütmeyi durdurmak istiyorlar. Davis Califonia Üniversitesi’nden hayvan bilimi profesörü Pablo Ross, endişe taşıdığını ve projenin başarılı olma ihtimalinin düşük olduğunu dile getiriyor. Ancak tıp alanındaki en umut verici çalışmalardan birisi olduğunun da altını çiziyor.

Organların uyumundaki en önemli nokta ise koyunların bedenlerinde bulunacak insana ait kök hücreler olacak. Söz konusu insan koyun melezi olan embriyolar 3 hafta boyunca canlı tutuldular. Ekip şimdi de kök hücreleri doğru bir şekilde vücutlara yerleştirmeyi ve insan DNA’sından hareketle, koyun vücudunda pankreas organı geliştirmeyi umut ediyor.