Heparin (C12H19NO20S3) kan inceltici antikoagülan kullanılan UFH olarak da bililen bir ilaçtır. Antikoagülan: Kanın pıhtılaşmasını önleyen ya da diğer bir değişle kanı sulandıran ilaçlardır. Antikoagülan yapımında yaygın olarak heparin kullanılır. Özellikle kalp krizi, derin damar trombozu, pulmoner emboli ve arteryal tromboemboliyi tedavi etmek ve gelişimini önlemek için sıkça kullanılır. Heparin ilaç yapımında kullanıldığı gibi damar yoluyla da uygun miktarda alınabilir.
Heparin yalnızca ilaç yapımında kullanılmaz. Böbrek hastalarının kullanmış olduğu diyaliz makinelerinde ve test tüplerinde de kanın pıhtılaşmasını önlemek için kullanılır.
Her şeyin fazlasının zararı olabileceği gibi heparinin de bir takım yan etkileri bulunmaktadır.
Heparinin fizyolojik görevi, kanın akıcılığının korunmasına katkıda bulunmaktır.
Heparinin Sık Rastlanan Yan Etkileri Nelerdir?
Heparinin kanı sulandırdığından bahsetmiştik. Yaralanmalarda vücutta heparin yoğunluğuna göre yaranın genişliği ve derinliğine göre kanama miktarı önemli ölçüde artmaktadır. Özellikle böbrek hastalarında heparin kullanımına dikkat edilmelidir. Çünkü kan böbrekte temizlenir ve böbreğe gelen kanın yoğunluğu onun temizlenmesinde önemli bir etken olarak rol oynar.
Heparini Kimler Neden Kullanır?
Trombofili hastaları tarafından özellikle hamilelik döneminde sıkça kullanılmaktadır.
Kanın yoğunluğunu azalttığından dolayı, yüksek tansiyon şikayetçisi hastalara tavsiye edilmektedir. Kullanımında kan akışını düzenler.
Hemodiyalizde ve ameliyatlarda kanın kurumasını ve pıhtılaşmasını önlemek için kullanılır.
Bunun dışında çeşitli kan pıhtılaşma bozukluklarında da sık sık kullanılmaktadır.
Heparin Nasıl Üretilir?
Heparin üretiminde yaygın bir şekilde mast hücreleri kullanılır. Mast hücrelerinin dışında domuzlardan ve ineklerden de üretilebilir. Domuz bağırsağı ve inek akciğerinden de yaygın olarak üretilir.
Bunun dışında beyaz kan hücrelerinden bazofiller tarafından üretilmektedir.
Mast Hücresi Nedir?
Mast hücresi veya mastosit,(mikroskobik görüntü) bazik boyalarla boyanan, histamin ve heparin açısından zengin granüllere sahip bir hücredir. Bağışıklık sisteminde önemli bir rolü vardır, özellikle alerji ve anafilaksideki yeriyle tanınır.
Heparin Nasıl Kullanılır?
Heparin ilaçları genel olarak ağız yolu ile alınmaz. Çünkü midede bulunan asit, ağız yolu ile alınan heparinin kana karışmadan parçalanmasına neden olur. Bu yüzden kullanımı genel olarak tedavide damardan, deri altına ve kas içine şırınga edilir.