Abdus Salam, 29 Ocak 1926’da Pakistan‘ın Pencap bölgesindeki Jhang kasabasında doğmuştur. Abdus Salam doğmadan önce babası rüyasında bir erkek çocuğu olduğunu ve bu çocuğun çok önemli bir insan olacağını görmüştür. Abdus Salam bu rüyadan kısa bir süre sonra doğmuştur. Ailesinin maddi durumu çok iyi değildi fakat eğitime çok önem veriyorlardı. Abdus Salam’ın büyükbabası da fizikçi ve alimdi.
Abdus Salam daha 4 yaşındayken okumayı öğrenmiştir ve okula başlamadan hafız olmuştur. Okula başladığında öğretmenleri çok zeki olduğunu fark edip özel bir sınava soktular ve Abdus Salam’ı 4. sınıftan başlattılar.
14 yaşında Punjab Üniversitesinin yaptığı yeterlilik sınavından çok iyi not almıştır. Burs Government College Üniversitesine burslu olarak girmiş ve ilk başta İngiliz Edebiyatı okumuştur. Asıl ilgi alanı matematik olduğundan bu bölümü bırakarak matematiğe geçmiştir. Babasının isteği üzerine Hint Demiryolları’nda çalışmak için başvurdu fakat göz problemi olduğu için ve mekanik testiğini geçemediğinden göreve alınmadı.
1946 yılında mezun oldu ve Aziz John Kolejinden burs kazandı. 1949 yılında matematik ve fizik dalında çift dal yaparak mezun oldu. 1950 yılında doktora öncesi fiziğe katkısından dolayı Cambridge Üniversitesi tarafından Smith Ödülü‘ne layık görüldü.
Burs kazanarak Cambridge Cavedish Labaratuvarında çalıştı ve PhD derecesini kuramsal fizik alanında edindi. Doktora çalışmaları sırasında Feynman ve Dirac zorlu bir problemi çözmesi için Abdus Salam’a 1 yıl verdiler. Abdus Salam 1 yıldan daha az bir sürede problemi çözdü ve meson kuramı renormalizasyonuna çözüm buldu. 1951 yılında kuantum elektrodinamiği ile ilgili doktora tezi yayınladı. Doktora tezi dünya genelinde büyük ilgi çekti ve bu çalışması Adam’s Ödülü‘nü kazanmasını sağladı.
1951’den 1954 yılına kadar Hükümet Üniversitesi Kolejinde matematik profesörü olarak çalıştı. Burada çalıştıktan sonra Punjab Üniversitesine geçerek Matematik Bölüm Başkanı ve profesörü oldu. Salam çalışma arkadaşlarıyla bir araştırma enstitüsü kurmak istemiş fakat ilk başlarda güçlü muhalefetle karşılaştığından bu isteği reddedilmiştir.
1953’te ülkesinde çıkan ayaklanmalardan dolayı İngiltere’ye gitmiştir. Cambridge’de Paul Matthews Imperial College’e Teorik Fizik Bölümü’nde kurucu başkan olarak atandı. Bu bölüm çalışmaları sayesinde önemli bilimsel çalışmalar yürüten bir merkez haline geldi.
1959 yılında Robert Oppenheimer ile elektrodinamik çalışmaları yaptı. 1960’tan 1979’a kadar ülkesine bilim danışmanlığı yaptı ve ülkesinin kalkınması için projeler üretti. Pakistan’da atom bombası üretimine öncülük etti. (Barışçıl amaçlar doğrultusunda). Pakistan’ın uzay programı kurmasını sağladı. NASA ile anlaşarak Pakistan’lı bilim insanları ve mühendislerin NASA tarafından eğitilmesini sağladı. 1972 yılında ilk nükleer tesisini açtı ve NASA’da eğitilen mühendisler burada göreve başladı.
1974 yılında Pakistan’da Abdus Salam’ın da dahil olduğu Ahmediyye Müslüman topluluğu kafir ilan edildi. Ülkesindekiler Abdus Salam’a protestolar ettiler ve Abdus Selam ülkesinden tamamen ayrılmak zorunda kaldı.
Abdus Salam’ın Özel Hayatı
2 kez evlendi. İlk eşinden 3 kızı 1 oğlu, 2. eşinden 1 oğlu 1 kızı dünyaya geldi.
Nobel Ödülü’nü Alması ve Çalışmaları
Abdus Salam; elektrozayıf etkileşim, Pati-Salam modeli, vektör meson, büyük birleşme kuramı, süpersimetri çalışmaları, manyetik foton çalışmalarını ve öğrencisi Riazuddin ile de modern nötron teorisi, kuantum mekaniğini modernize etme, kuantum alan kuramı ve daha bir çok konuda çalışma yapmıştır.
1979 yılında elektrozayıf etkileşimle ilgili yaptıkları çalışmalardan dolayı Nobel Fizik Ödülü‘nü almıştır. Nobel Ödülü’nü alırken yaptığı konuşma o günlerde büyük yankılar uyandırdı ve o yankılar günümüzde de devam etmektedir. Abdus Salam’ın konuşması:
”O, 7 göğü tabaka tabaka yaratandır. Rahman’ın yaratışında hiçbir uyumsuzluk göremezsin. Bir kere daha bak! Hiçbir çatlak (ve düzensizlik) görüyor musun? Sonra tekrar tekrar bak. Bakışların (aradığı çatlak ve düzensizliği bulamayıp) aciz ve bitkin halde sana dönecektir.” (Mülk Suresi, 3.-4. ayet)
Abdus Salam’ın Ölümü
1996 yılında İngiltere’de ölmüştür. Vasiyeti üzerine Pakistan’a gömüldü fakat cenazesine devlet büyüklerinden hiçbiri katılmadı. Mezarında yazan Fen Alanında Nobel Ödülü Alan İlk Müslüman Bilim İnsanı yazısı kafir ilan edildiğinden mahkeme kararı ile kaldırıldı. CERN‘de bilime olan katkılarından dolayı yol tabelasına ismi yazılmıştır.
