Şuan günümüze yön veren bilgisayar programları ilk ne zaman keşfedilmiştir? Teknolojinin tarihini değiştiren, ilk bilgisayar programı için talimatlar yazdığı düşünülen Ada Lovelace kimdir?
Ada Lovelace Kimdir?
Ünlü İngiliz şair Lord Byron’ın kızı Ada Lovelace (Augusta Ada Byron) 10 Aralık 1815’te Londra’da dünyaya gelmiştir. Daha çok küçük yaşlardan itibaren annesinden matematik ve mantık konularında ders almaya başlamıştır. O dönemlerde görme yeteneğini dahi engelleyecek sağlık problemleriyle karşı karşıya kalmış ancak hiçbir zaman matematiğe olan ilgisinden vazgeçememiştir.
Öyle ki, Ada 12 yaşındayken uçmak istediğine karar verip bunun üzerine uçan bir makine tasarlamıştır. 17 yaşındayken tüm bu eğitimlerini daha da ileri taşıyarak matematik ve teknoloji alanında 19. yüzyılın en önemli bilim insanları olan William Frend, William King , Mary Somerville ve Augustus De Morgan tarafından eğitilmiştir.
İngiltere’de kadınların bilimsel tartışmalara katılmalarına izin verilmediği bu dönemde, cinsiyetini belli etmemek için isminin baş harfleri olan “A.A.B.” yi kullanarak, bilgisayar sistemleri üzerine bilimsel bir dergide ilk akademik yayını yapmıştır.
Sonraki yıllarda mekanik bir bilgisayar tasarlayan Charles Babbage‘ın makinesi üzerine yazılmış bir Fransızca makaleyi tercüme ederek İngiliz mühendise göndermiştir. Babbage bu durumdan çok etkilenmiş ve bunun üzerine Ada’dan söz konusu makaleye kendi notlarını da eklemesini istemiş Ada, çevirdiği makalenin neredeyse üç katı uzunluğunda olan kendi orijinal notlarını Babbage’a göndermiştir.
Lovelace’a göre bu tür bir makine uygun şekilde programlanırsa karmaşık müzik eserleri bestelemek, grafik üretmek ve karmaşık matematiksel problemleri çözmek için kullanılabilirdi.
Lovelace, Babbage’a gönderdiği mektuplarda söz konusu makinenin belli ve sonlu sayıda adımdan oluşan bir plan kullanarak ne şekilde Bernoulli sayılarını hesaplayabileceğini tarif ediyordu. Bu plan günümüzde, bilgisayar tarihinde somut bir makineye uygulanabilecek olan ” ilk bilgisayar programı “ olarak kabul edilmektedir.
Ada Augusta Byron, 27 Kasım 1852’de 37 yaşında kanserden dolayı hayatını kaybetmiştir.
Günümüzde dahi Ada Lovelace’ın çalışmalarının bilgisayar bilimine önemli katkılarını görebilmekteyiz.
Lovelace’ın Geride Bıraktıkları
- ABD Savunma Bakanlığı yararına yaratılmış bilgisayar diline onun ismi verilmiştir.
- 1998 den beri, İngiliz Bilgisayar Topluluğu Ada Lovelace adında bir madalya ödülü vermektedir.
- 2008’de bilgisayar bilimindeki kadın öğrenciler için onun adında yıllık bir yarışma başlatmıştır.
- İngiltere’de üniversite öğrencileri için verilen yıllık konferans BCS Women Lovelace Colloquium adını Ada Lovelace’dan almıştır.
