2012 yılında keşfedilen bu molekül, Amerika Birleşik Devleti’nin Kansas eyaletinde yaşayan 5. sınıf öğrencisi Clara LAZEN tarafından keşfedilmiş. Lazen’in fen bilgisi dersinde yapmış olduğu bir modelleme ile tesadüfen bulduğu moleküle tetranitratoksikarbon adı veriliyor. Tetranitratoksikarbonun keşfi oksijen, nitrojen ve karbon atomları içeren top ve çubuklardan oluşan basit bir modelinin sınıfa dağıtılması ile gündeme geliyor.
Tetranitratoksikarbon’un Şans Eseri Keşfi
Lazen’in fen bilgisi öğretmeni Kenneth BOEHR, oksijen nitrojen ve karbon atomları içeren moleküllerin basit bir modelini sınıfa dağıtıyor. Sınıfta oluşturulan modelleri incelerken Lazen’in karmaşık bir şekilde birleştirdiği model dikkatini çekiyor. Bu modelin gerçek hayatta laboratuvar ortamı dışında bulunup bulunamayacağını öğrenmek için Humbolt Eyalet Üniversitesi’nde ki kimya profesörü olan arkadaşı Robert ZOELLNER’a soruyor. Zoellner yaptığı araştırmalar ve kimyasal veri tabanındaki incelemeler sonucunda bu yapının sadece kimyasal yollarla meydana geldiğini belirtiyor. Kimyasal formülü başka bir molekülünki ile aynı olsa da atomların farklı bir biçimde bir araya gelmesi Lazen’in molekülünün yeni olduğunu gösteriyor.
Tetranitratoksikarbon, kısaca adlandırıldığı gibi nitrogliserinle aynı atom kombinasyonuna sahiptir. Bu enerji depolaması için üstün yetenek olarak görülebilir. Bu da eğer sentezlenirse oldukça büyük sonuçlar ortaya çıkarabilecek bir bomba olacağının habercisidir.
Yapılan araştırmalara göre Lazen’in bulduğu bu molekül patlayıcıdan enerji depolamaya kadar bir çok alanda kullanılabiliyor. Doğada bulunmayan ve yalnızca laboratuvar ortamında sentezlenen tetranitratoksikarbon hakkında Zoelner molekülün kimyasal yapısı hakkında bir makale yazdı ve Lazen küçük yaşta bu makalenin eş yazarı oldu.
Clara LAZEN, fen bilgisi öğretmeni Kenneth BOEHR ve kimya proferörü Robert ZOELLNER’la yapılan röportajlara göre bu tesadüfi buluş hem okuldaki diğer öğrencilerin bilime ve kimyaya ilgi duymasını sağlamış hem de okulun olumlu olarak reklamını yapmıştır. Ayrıca bilimin gelişmesi için oldukça iyi bir adım olmuştur. Henüz ne olacağına karar veremeyen Clara LAZEN şans eseri bulmuş olduğu molekülün bu kadar ilgi görmesinden ve bilime katkı sağlamasından sonra ilerde biyoloji, tıp ve eczacılık gibi belli başlı alanlarla uğraşmak istediğini belirtmiş.
Kaynakça
- http:/ www.bilimgenc.tubitak.gov.tr makale tetranitratoksikarbonu-10-yasindaki-bir-ogrenci-buldu
- https:/ gizmodo.com fifth-grader-accidentally-concocts-a-new-explosive mole-5881774
- https: /www.bunubiliyormuydunuz.com 2019 06 tetranitratoksikarbon.html
