SIDS (Sudden Infant Death Syndrome), Türkçe’siyle ABÖS (Ani Bebek Ölümü Sendromu), tespit edilmiş bir hastalık veya sorunu bulunmayan bir bebeğin açıklanamayan sebeplerden ölümü durumudur.
ABÖS, 1 ay ile 1 yıllık yaş grubunda görülür. Vakalar sıklıkla bebek istismarı ile karıştırılmaktadır. Oysa ki sağlıklı bebek ölüm sebepleri yüzdesinde %43 ile başı çekmekte.
CDC (Centers for Disease Control and Prevention), Ameriken Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi, verilerine göre 1990‘da 100.000 canlı doğumdan 130,3 vakada ABÖS görülürken yapılan bilinçlendirme çalışmaları ile 2015’te bu oran 39,4‘e gerilemiştir.
ABÖS Riskini Artıran Çevresel Faktörler
- Bebeği yüzüstü veya yan pozisyonda yatırmak
- Yatak paylaşımı (bebeğin ailedeki büyüklerden biriyle aynı yatakta uyuması)
- Hamilelik ve emzirme döneminde annenin sigara kullanımı
- Bebeğin pasif içiciliğe maruz kalması (yanında sigara içilmesi)
- Uyurken çevre etmenlerden veya ışıktan korkacağı düşüncesi ile bebeğin yüzünü bir örtü ile kapatmak
- Bebeği uyuturken çok kalın giydirmek, odayı fazla sıcak tutmak
- Beşiğin kenarlarının tamamen kapalı olması (bebek uykuda döndüğünde yüzünü kapatabilecek şekilde kumaş vb ile kaplanması)
- Yatağın ve örtülerin fazla yumuşak olması
ABÖS Tıbbi Risk Grubu
- Kardiyorespiratuar otonom kontrolün gelişmemiş bebekler
- Bebeğin uykudan uyandırmaya yönelik uyarılara cevap vermemesi ve uyku halinin devam etmesi
- Seratonin iletimi ve otonom sinir sistemi gelişimiyle ilgili genlerde polimorfizm bulunması
ABÖS’e Karşı Alınması Gereken Önlemler
- Bebeği sırtüstü yatırmak
- Yatak paylaşımı olmadan aynı odada uyutulması
- Bebeğin yüzünü örtmemek
- Bebeği aşırı kalın giydirmemek
- Yorganın ayak ucunu sıkıştırarak sabitlemek (toplanıp bebeğin yüzünü örtmesini engellemek)
- Bebeğin yatağında çok yumuşak maddeler koyulmaması
- Emzikli uyku
ABÖS vakalarında çocuk istismarı göz önünde bulundurulmalı ve iki durumun ayrımı dikkatlice yapılmalıdır.
Bebeklerini ABÖS ile kaybeden aileler profesyonel yardım çerçevesinde aile danışmanlığı ve psikolojik destek almaları gerekmektedir.
ABÖS’ü önlemeye yönelik en önemli önlem aileleri bilinçlendirmektir. Bilinçlendirme ile ABÖS vakalarının görülmesi %50 ile %90 oranında gerilemektedir.
